پردازش شخصیت های مزدک و انوشیروان در نگارش های میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی

Authors

علی باغدار دلگشا

دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی/ دانشگاه فردوسی مشهد محمد تقی ایمان پور

استاد گروه تاریخ /دانشگاه فردوسی مشهد

abstract

چکیده باز شناسی تاریخ کهن ایران از قرن نوزدهم میلادی و گسترش مفاهیمی چون ناسیونالیسم، اندیشه­های ملی گرایانه ومساوات طلبانه در میان روشنفکران دورۀ قاجار، منجر به بازنگری متجددانه در بازپردازی­های پیشین پیرامون برخی شخصیت­های تاریخیِ تاریخ ایران باستان توسط برخی نویسندگان دورۀ قاجار شد. این پژوهش در پی بررسی بازپردازی شخصیت­های تاریخی ایران باستان در نگارش­های تاریخ نویسان دورۀ قاجار و نگرش­های روشنفکران دورۀ مشروطه به این پدیده است. در این پژوهش بر روی دو شخصیت خاص تاریخی ایران، مزدک و انوشیروان تمرکز شده است که به نظر می رسد آخوندزاده و کرمانی نیز در پردازش این شخصیت­ها از یک طرف تحت تاثیر متون دساتیری و از طرف دیگر اندیشه­های انقلابی­گری و جنبش­های اعتراضی در کنار آشنایی با مباحث سیاسی روز بوده اند. هر چند که تا کنون در رابطه با بازپردازی تاریخ ایران باستان در دوره قاجار بحث­ها و پژوهشهای مختلفی انجام شده است، اما  تاکید عمده این پژوهش بیشتر بر روی بازنگری در بازپردازی­های تاریخ ایران باستان و بازآفرینی متفاوت شخصیت­های تاریخی فوق در آثار میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی به عنوان دو تن از تجددطلبان دورۀ پیشا مشروطه است. پژوهش پیش رو که به روش تاریخی و با استفاده از منابع کتابخانه­ای در قالب نگرش توصیفی- تحلیلی، گردآوری شده است، نشان می دهد که آخوندزاده و کرمانی با محوریت مباحث سیاسی زمانۀ خود مانند مسألۀ جمهوریت و اندیشه های سوسیالیستی به بررسی شخصیت و جایگاه تاریخی مزدک و انوشیروان پرداخته اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پردازش‌ شخصیت‌های مزدک و انوشیروان در نگارش‌های میرزا فتحعلی آخوندزاده و میرزا آقاخان کرمانی

چکیده باز شناسی تاریخ کهن ایران از قرن نوزدهم میلادی و گسترش مفاهیمی چون ناسیونالیسم، اندیشه­های ملی گرایانه ومساوات طلبانه در میان روشنفکران دورۀ قاجار، منجر به بازنگری متجددانه در بازپردازی­های پیشین پیرامون برخی شخصیت­های تاریخیِ تاریخ ایران باستان توسط برخی نویسندگان دورۀ قاجار شد. این پژوهش در پی بررسی بازپردازی شخصیت­های تاریخی ایران باستان در نگارش­های تاریخ نویسان دورۀ قاجار و نگرش­های ر...

full text

میرزا آقاخان کرمانی و نقد سنت

نوشتار پیش رو تلاشی است در تفسیر و بازخوانی برخی از آثار میرزا آقاخان کرمانی به‌مثابۀ یکی از چهره‌های برجستۀ نسل نخست روشنفکری ایران. پرسش آن است که ...

full text

بررسی عنصر طنز در نمایشنامة «سوسمارالدّوله» میرزا آقاخان کرمانی

در تاریخ ادبیات فارسی، دورة مشروطه را به دلایل مختلفی می‌توان نقطة اوج‌گیری طنزپردازی، به‌ویژه طنز سیاسی و اجتماعی دانست. این مسئله بستر مناسبی برای پژوهش در این حوزه به وجود آورده‌است و مقالة پیش رو نیز در همین زمینه شکل گرفته‌است. تاکنون آثار میرزا آقاخان کرمانی به طور جزئی و با تکیه بر ادبیت آن‌ها کمتر بررسی شده‌اند. یکی از آثار مهم میرزا آقاخان، قطعة نمایشی «سوسمارالدّوله» است که از جمله نخس...

full text

بررسی تطبیقی نمایشنامه های میرزا فتحعلی آخوندزاده و یعقوب صنّوع

این رساله در پنج فصل به شرح زیر تنظیم شده است: - فصل اول کلیات را در بر می گیرد. - فصل دوم شامل ادبیات تطبیقی و مکاتب آن است. - فصل سوم در بر گیرنده ی زندگی، آثار و افکار آخوندزاده و صنوع تاریخچه ی نمایش کمدی و تاثیر پذیری این دو از مولییر است. - فصل چهارم بررسی تطبیقی آثار نمایشی آخوندزاده و صنوّع است. - فصل پنجم این پژوهش به نتیجه گیری اختصاص دارد. آخوندزاده به عنوان نمایشنامه نویس و من...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تاریخ نامه ایران بعد از اسلام

جلد ۶، شماره ۱۲، صفحات ۳۷-۶۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023